مقدمه
PRP یا پلاکت ریچ پلاسما، یکی از روشهای پزشکی پیشرفته است که در آن از خون بیمار یا فرد سالم برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده میشود. این فناوری در دهه 1970 میلادی توسط دکتر Giulio Gabbiani در سوئیس به عنوان یک روش ترمیم بافت در حوزه زخمهای پوستی معرفی شد. اما پس از آن، این فناوری به سرعت در سایر حوزههای پزشکی مورد استفاده قرار گرفت. به عنوان یک روش پیشرفته درمانی، پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP (Platelet Rich Plasma) برای درمان بسیاری از بیماریهای پوستی استفاده میشود. PRP از خون بیمار گرفته میشود و در آزمایشگاه تهیه میشود. این روش درمانی بر مبنای استفاده از فاکتورهای رشد و پروتئینهای موجود در پلاکتها برای تحریک فرآیندهای طبیعی بهبود و بازسازی پوست عمل میکند.
مکانیزم عملکرد PRP
PRP از پلاکتهای خون تولید میشود که حاوی فاکتورهای رشدی و سایر مواد مفید برای بهبود و بهسازی بافتهای بدن است. در این بخش، به تفصیل به مکانیزم عملکرد PRP پرداخته شده است.
کاربردهای PRP در صنعت و پزشکی
PRP در حال حاضر در درمان اختلالات مفصلی، زخمهای پوستی، ترمیم بافت عضلانی و حتی در زمینههای زیباییشناسی مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد PRP در رشد مو
پی آر پی (PRP) یا پلاسمای غنی از پلاکت، یک فرایند درمانی است که در آن پلاسمای خون شما جدا میشود و در قسمتهای فراوان پلاکت دار از آن استفاده میشود. پلاکتها حاوی عوامل رشدی مانند فاکتور رشد پلاکتی (PDGF)، فاکتور رشد خون محیطی (VEGF) و فاکتور رشد ترومبوسیتی (TGF-β) هستند که در ترمیم بافت و رشد سلولهای جدید نقش مهمی دارند. امروزه از پی آر پی برای درمان آلوپشیا و ریزش مو نیز بهره می گیریم. مشخص می شود. با تزریق پی آر پی به پوست سر، در چرخه رویش مو تغییری ایجاد می شود که منجر به تغییر در فولیکول های مو خواهد شد. نگرانی متخصصان پوست در سراسر جهان با توجه به محدودیت در درمان این بیماری است.
درمان PRP در رشد مو به دو روش اثر میگذارد. اولاً، با تزریق PRP در پوست سر، عوامل رشد موجود در پلاکتها به فولیکولهای مو منتقل میشوند. این عوامل رشد موجب تحریک رشد مو و تقویت موجود در فولیکولها میشوند. دوماً، PRP اثرات ضد التهابی و ترمیمی دارد که میتواند به بهبود سلامت پوست سر و شرایط مو کمک کند.
در مورد ریزش مو، PRP میتواند نقشی مفید داشته باشد. با تزریق PRP، عوامل رشد مو در پوست سر تقویت میشوند و بهبود مییابد. همچنین، PRP میتواند عملکرد فولیکولهای مو را بهبود بخشد و فرایند ریزش مو را کنترل کند. در برخی موارد، PRP ممکن است به عنوان روش تکمیلی در درمان ریزش مو مورد استفاده قرار گیرد.
با این حال، مهم است بدانید که PRP تکنیکی نیست که در همه موارد به نتایج مطلوب منجر شود. اثرات PRP بر روی رشد مو و ریزش مو ممکن است در هر فرد متفاوت باشد و بستگی به عواملی مانند علت ریزش مو، وضعیت عمومی سلامت و واکنش بدن به درمان داشته باشد. بنابراین، قبل از تصمیمگیری در مورد استفاده از PRP برای رشد مو و کنترل ریزش مو، مشاوره با پزشک متخصص مو و پوست مو، مورد توصیه است.
حاوی عوامل رشد
PRP حاوی عوامل رشد مختلفی است که میتوانند به رشد مو کمک کنند. پلاکتها، که قسمتی از خون هستند، عوامل رشد موجود در خود را ترشح میکنند. این عوامل رشد شامل پلاکت
ترشحی، فاکتورهای رشد پلاسمایی، و عوامل رشد مشتق از پلاکت میشوند.
وقتی PRP به پوست سر تزریق میشود، عوامل رشد موجود در آن ممکن است فرایند رشد مو را تحریک کنند. این عوامل رشد میتوانند به تقویت ریشههای مو، افزایش تولید مو و بهبود سلامت فولیکولهای مو کمک کنند. همچنین، PRP میتواند عملکرد عروقی را بهبود بخشیده و به عنوان یک معجزهچشمی عمل کند.
با این حال، موثریت PRP در رشد مو هنوز موضوع مورد بحث است و نتایج ممکن است بین افراد مختلف متفاوت باشد. علاوه بر این، عوارض و مشکلات جانبی نیز ممکن است در برخی از افراد رخ دهد. بنابراین، قبل از تصمیم گیری برای استفاده از PRP برای رشد مو، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و اطلاعات کاملی در مورد این روش درمانی و شرایط شما دریافت کنید.
کاربرد PRP در درمان جوانسازی و چروک های پشت دست
PRP جزو کارآمدترین روش ها جهت صاف کردن و پر کردن چروک های پشت دست می باشد. این نوع پیری در پوست دستان به طور طبیعی با افزایش سن بروز می کند. پیری در دست ها با کاهش حجم پوست ، کشسانی کمتر پوست، بالا رفتن چین و چروک، بیرون زدگی رگ ها سفت شدن تاندون ها و مفاصل ظاهری بیشتری پیدا می کند.
پیری بر روی بافت عمقی دستها تأثیر می گذارد. این اتفاق در مورد لایه های فوقانی از پوست که به لایه های اپیدرمی معروف است و سطحی ترین لایه ای پوست می باشد، ایجاد می شود که می تواند در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب، شوینده ها کار با مواد شیمیایی سیگار کشیدن، رژیم غذایی و برخی از شیوه های زندگی خاص ایجاد شود.
بعد از بی حس کردن منطقه مرد نظر جهت تزریق، پلاسمای غنی از پلاکت به دست بیمار تزریق می شود. این تزریق هم می تواند جهت چین و چروک های دست، یا ناحیه آرتریت یا تاندون آسیب دیده باشد. بر خلاف یک عمل جراحی، PRP باعث می شود تا بیمار فعالیت های روزانه خود را به سرعت از سر بگیرد. دارد. بیشتر بیمارانی که تحت عمل تزریق PRP برای دست خود قرار گرفته اند می توانند فعالیت روزانه خود را حتی در روز بعد از عمل از سر بگیرند
کاربرد پی آر پی در درمان اسکارهای جراحی، سوختگی، آکنه و اسکارهای ناشی از آن
آکنه یک مشکل بالینی قابل توجه با پیامدهای شدید اجتماعی و روانی است. به طور کلی یک الگوی پاسخ ژنتیکی میزبان همراه با “تحریک” باکتریایی است که به طور کلی برای فعالیت التهابی ظاهرا نامتوازن مهم است.
پلاسمای غنی از پلاکت انتخاب مناسبی برای درمان آکنه و زخم های آتروفیک است که بهبود در روند بیماری است. علاوه بر این، پی آر پی به جهت اتولوگ بودن، احتمال عوارض جانبی مانند خشکی پوست و ریجکت آن را کاهش می دهد. نشان داده شد که PRP روند بهبودی را تسریع می کند ، التهاب را تنظیم می کند و با مهار باکتری P. acnes ، علاوه بر ترمیم کلاژن باعث بهبودی می شود.
مکانیسم عمل PRP همچنین شامل انتشار پپتیدهای ضد میکروبی قوی از گرانول های آلفای پلاکت ها است. اگرچه مطالعات زیادی در مورد اثربخشی PRP در آکنه وجود دارد، اما این یک گزینه درمانی بالقوه در پوست و پزشکی زیبایی است. با توجه به رشد مقاومت در میکرو ارگانیسم های ایجاد کننده آکنه در برابر آنتی بیوتیک های رایج و تفاوت در گونه ها و سویه های میکرو ارگانیسم ها از پی آر پی و تاثیر آن در جهت درمان استفاده می شود.
بیماریهای دیگز پوستی
یکی از بیماریهای پوستی که PRP به عنوان درمان موثری برای آن مورد استفاده قرار میگیرد، زخمهای مزمن است. PRP میتواند فرآیند بهبود زخمها را تسریع کند و باعث تجدید سلولهای پوستی و بافتی شود. همچنین، PRP میتواند التهاب را کاهش داده و عوارض زخمها را بهبود بخشد.
علاوه بر زخمهای مزمن، PRP درمانی موثری برای بیماریهای پوستی دیگر نیز است. برخی از این بیماریها شامل:
جوانسازی پوست:
PRP میتواند در بهبود کیفیت و ظاهر پوست کمک کند. با تزریق PRP به لایههای عمیق پوست، تولید کلاژن و الاستین افزایش مییابد و پوست به خوبی ترمیم میشود. این روش معمولاً برای درمان چین و چروکها، جای جوش، جوانسازی ناحیه چشم و بهبود تیرگی پوست استفاده میشود.
آکنه:
PRP میتواند عوارض آکنه را بهبود بخشد و فرآیند التیام آکنه را تسریع کند. با تزریق PRP، التهاب کاهش مییابد و بافت پوستی بهبود مییابد.
آسیبهای ناشی از آفتاب:
PRP میتواند در بهبود پوستی که به دلیل آسیب ناشی از آفتاب خراب شده است، موثر باشد. با تحریک فرآیندهای بازسازی، PRP میتواند در بهبود تیرگی، هیپرپیگمانتاسیون و تغییر رنگ پوست کمک کند
اسکار و جای زخم:
PRP میتواند در بهبود اسکار و جای زخم که ناشی از آسیب یا جراحات پوستی است، مفید باشد. با تحریک تولید کلاژن و بازسازی پوست، PRP میتواند باموثریت
در بهبود ظاهر و ساختار این نواحی کمک کند.
ملاسما (melasma):
پلازمای غنی از پلاکت (PRP) میتواند به عنوان یکی از روشهای درمانی برای ملاسما (melasma) مورد استفاده قرار بگیرد. PRP یک روش درمانی است که از خون بیمار استخراج میشود و شامل پلاکتهای غنی از فاکتورهای رشد است. این مواد درمانی به طور مستقیم در ناحیه متلاسما تزریق میشوند به امید بهبود رنگ پوست و کاهش لکههای متلاسما.
البته، مطالعات بیشتر لازم است تا اثبات کاملی درباره کارآمدی PRP برای ملاسما (ملازما) وجود داشته باشد. همچنین، این تکنیک ممکن است در برخی موارد موثریت محدودی داشته باشد و نتایج متفاوتی برای هر فرد داشته باشد. بنابراین، بهتر است با پزشک متخصص پوست و زیبایی خود مشورت کنید تا روشهای درمانی مناسب برای شرایط شما را تعیین کند.
اثربخشی PRP برای ملازما (ملاسما) در همه مراحل بیماری قطعاً مشخص نیست و ممکن است در برخی موارد موثریت محدودی داشته باشد. این بستگی به شدت و مدت زمان ملازما، واکنش شخصی به درمان و عوامل دیگری که در پوست و زندگی فرد تأثیر میگذارند، دارد.
معمولاً PRP برای ملازما در مراحل اولیه و خفیفتر بیماری مورد استفاده قرار میگیرد. در این مراحل، PRP ممکن است بهبود رنگ پوست، کاهش لکهها و بهبود جمعیت ملانوسیتها را ارائه دهد. با این حال، در مراحل پیشرفتهتر و شدیدتر ملازما، احتمالاً PRP نتایج محدودتری داشته باشد و درمانهای دیگری مانند لیزر، پیلینگ یا محصولات کرمهای روشنکننده ممکن است موثرتر باشند.
مهمترین نکته این است که مشورت با پزشک متخصص پوست و زیبایی درباره استفاده از PRP و سایر روشهای درمانی برای ملازما امری حیاتی است. پزشک میتواند بر اساس شرایط شما و ارزیابی دقیق بیماری توصیههای مناسبی را ارائه کند و راهنمایی کند.
آلوپسی:
PRP ممکن است به عنوان درمانی برای آلوپسی یا ریزش مو مورد استفاده قرار گیرد. با تزریق PRP به فولیکولهای مو، رشد مو بهبود مییابد و موها قویتر و ضخیمتر میشوند.
هیپرپیگمانتاسیون:
PRP میتواند در بهبود هیپرپیگمانتاسیون، که تغییر رنگ پوست به دلیل تولید زیاد ملانین است، مؤثر باشد. با تنظیم فعالیت ملانوسیتها، PRP میتواند به تون رنگ پوست کمک کند.
در کل، PRP به عنوان یک روش درمانی نوآورانه، توانایی درمان و بهبود بسیاری از بیماریهای پوستی را داراست. با افزایش آگاهی و تحقیقات بیشتر، احتمالاً کاربردهای PRP در درمان بیماریهای پوستی نیز گسترش خواهد یافت.
مزایا و معایب PRP
در این بخش، به بررسی مزایا و معایب PRP پرداخته شده است. این بخش میتواند به متخصصان پزشکی و بیمارانی که میخواهند از این فناوری استفاده کنند، کمک کند تا تصمیم درستتری در مورد استفاده از PRP بگیرند.
کیت های مختلف
در ایران، موجودیتهای مختلفی که کیتهای PRP را تولید میکنند و عرضه میکنند وجود دارند. هر یک از این شرکتها ممکن است کیتهای PRP خاص خود را با ویژگیها و مشخصات خاصی تولید کنند. تفاوتها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
روش استخراج پلاسما
شرکتهای مختلف ممکن است از روشهای متفاوتی برای استخراج پلاسما استفاده کنند. برخی از روشها شامل سانتریفیوژ، تیوب لولهای و سایر روشهای خاص است.
ترکیبات موجود در PRP
برخی از کیتها ممکن است فاکتورهای رشد خاصی را به پلاسما اضافه کنند یا روشهای خاصی برای تقویت غلظت پلاکتها استفاده کنند. این ممکن است باعث تفاوت در عملکرد و نتایج درمان شود.
قیمت و قابلیت دسترسی:
قیمت کیتهای PRP ممکن است بین شرکتها متفاوت باشد و همچنین قابلیت دسترسی به آنها نیز ممکن است در مناطق مختلف متفاوت باشد.
تحقیقات و شواهد علمی:
شرکتهای مختلف ممکن است تحقیقات و آزمایشهای بیشتری روی کیتهای خود انجام دهند و شواهد علمی بیشتری درباره اثربخشی و ایمنی آنها داشته باشند.
جدیدترین کیت PRP
ارتوکین یکی دیگر از کیتهای PRP است که علاوه بر پلاسمای غنی از پلاکت، حاوی ارتوکین (یک نوع فاکتور رشد) است. . تفاوتهای اصلی بین تقل ارتوکین و سایر کیتهای PRP ممکن است مربوط به نحوه استخراج پلاسما، غلظت پلاکتها و حاوی ارتوکین در آنها باشد.
بهتر است برای شما است که با متخصص مربوطه در حوزه درمان PRP مشورت کنید تا بتوانند به شما اطلاعات دقیقتری در مورد تفاوتها و مزایا و معایب هر کیت مخصوص را ارائه دهند.
ارتوکین تراپی یک روش درمانی است که در آن از ارتوکینها (پروتئینهایی که توسط سلولهای بنیادی بدن ترشح میشوند) برای درمان بیماریها و مشکلات مختلف استفاده میشود. ارتوکینها نقش مهمی در تنظیم و ارتقای واکنشهای التهابی، ایمنی و بهبود بافتهای بدن دارند.
ارتوکین
در حوزه پوست، ارتوکینها نقش مهمی در التهابات، پاسخ ایمنی و تجدید حاشیهای درمانی دارند.
به عنوان مثال، درمان با عامل رشد فیبروبلاستیک (FGF)، که یکی از ارتوکینها است، در بهبود زخمهای پوستی و ترمیم بافت موثر است. همچنین، سایر ارتوکینها مانند عامل رشد پوستی (EGF)، عامل رشد پلاکتی (PDGF) و عامل رشد سوختگی (TGF-β) نیز در درمان بیماریهای پوستی مانند زخمها، آکنه و جوشها، سوختگیها و پیری پوست مورد استفاده قرار میگیرند.
برای انجام ارتوکین تراپی در پوست، معمولاً از روش تزریق مستقیم ارتوکینها به منطقه مورد نیاز استفاده میشود. این روش میتواند بهبود قابل توجهی در ترمیم بافت و بهبود وضعیت پوست به همراه داشته باشد. همچنین، تحقیقات جدید نشان داده است که استفاده از فناوریهای نانو در تحریک ترشح ارتوکینها و همچنین تحریک جذب آنها در پوست، میتواند کارآمدی این روش را افزایش دهد.
مهم است به این نکته توجه کنید که درمان با ارتوکینها در پوست باید توسط پزشک متخصصی که تجربه کافی در این زمینه دارد، انجام شود. همچنین، هرگونه روش درمانی باید با مشاوره و توصیه پزشک شروع شود تا به نتایج مطلوب و بدون عوارض جانبی برسید.
سلول های چربی را می توان با PRP مخلوط کرده و سپس در محل های مورد نظر تزریق نمود. این کار موجب تحریک رگ سازی شده و به تبع آن، منجر به زنده ماندن سلول های چربی و پیوند خوردن آن ها با بافت های اطرافشان می شود. با این عمل ماندگاری نتایج درمان، دو تا سه برابر افزایش یافته ونتیجه حاصله زیباتر و ماندگارتر می شود.
تیجهگیری:
PRP به عنوان یکی از روشهای پزشکی پیشرفته، در حوزه درمان بسیاری از بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد. این فناوری به عنوان یک روش ترمیم بافت در حوزه زخمهای پوستی، اختلالات مفصلی، ترمیم بافت عضلانی و حتی در زمینههای زیباییشناسی مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به مزایا و معایب PRP، متخصصان پزشکی و بیماران میتوانند بهترین تصمیم را در مورد استفاده از این فناوری بگیرند.
عکس:
منبع: